ANA DİLİM HANI?

biz turkuz

آذربايجان؛ گونئي و قوزئي ائتگينليجلئري (تاثوراتي) - آ.فتح رضائي

(ديققت: [1] باي بك هر زمان اولدوغو كيمين آذربايجانين تام استقلالي يولوندا چاليشيب و چاليشاجاق. آما بير مئديا اولاراق چاليشمالييق تا هر دؤشونجه دن (آذربايجانين مسئله سينه منطقي باخان٫ هر دؤشونجه دن اولسا) مقاله يايماقا چابا گؤسترك. بو ايش اوخورلاريميزا دؤشونجه لري اينجه له مه ايمكاني ياراتير. بير سيرا مقاله لر مستند و منطقي گؤروشسه لر ده٫ تمامي ايله آذربايجان منافعينه ضديتليگي نمايشه قويورلار. اگر بير يازي و مقاله بيلمه دن ٫ قصدا و يا ديققتسيزليك سونوجو آذربايجان وب سايتلاريندان يايينلانيرسا٫ اوخورلارا وظيفه دير كي بونو آچيقلاييب و گله جك اتكيلري كنترل ائتمكده يارديمجي اولسونلار. بير سوره سونرا هر بير يازي آذربايجان سايتلاريندا بير سند اولاراق باشقا اوخورلار طرفيندن ايشه آليناجاقلار. بيز هر زمان اوخورلاريميزين آيدين تنقيدلرينه آچيق گؤز ايله باخيب و چاليشيريق سهولريميزي دؤزلتيب و گليشمك اؤچون داها گئنيش چاليشاق. [1] باي بك سايتي)

۱۹۹۱-اينجي ايلينده قوزئي آذربايجان تام ايستيقلالييتيني الده ائتمه سي، گونئيين ميللي هركاتيندا بؤيوك يوكسلمه يه يول آچميشدير و اورادا اوز وئرن حاديثه لر گونئيده بير ايلهام قايناغينا دؤنوشموشدور. آنجاخ بونلارلا ياناشي، بير سوري آنلاشمامازليقلار اورتايا چيخميشدير كي، نتيجه ده بو گونه ده ك گونئي آذربايجان-ين ميللي هركاتي نين سياسيلشمه سينه و بئلجه اونون اؤرگوتلنمه سي نين قارشيسيندا بؤيوك انگللر تؤرتميشدير.

بونلارين قوزئي آذربايجان-دا دا بليرلي ايستيقامتلرده ائتگين و موثر اولدوغونا باخماياراق من اونلارين ائتگيسيني و تاثيريني سادجه گونئيده آچيقلاياجاغام و بئله ليكله قوزئيده باش وئرن حاديثه لري قوزئيلي سويداشلارا بوراخميش اولورام. بو سورونلاري اوچ باشليق آلتيندا آچيقلاماغا چاليشاجاغام:

۱. سووئتلرين (شوروي بيرليگي) بليرلي ايچ ديناميزملر گركجه سييله داغيلماسي و بو آرادا قوزئي آذربايجان تام ايستيقلالييتيني الده ائتمه سي، گونئيده بئله قانيتلانميشدير كي، دوروب دوروركن ايران-دا پارچالانيب و هئچ بير چابا گؤسترمه دن گونئي آذربايجان آزاد اولوب و قوزئيله بيرلشمه سي گرچكلشه جكدير.

۲. سول و ساغ (سياسي دؤشونجه) داواسيني گونئي ميللي حركتي نين ايچينده آختاريلماسي.

۳. قوزئي آذربايجان جومهورييتينده باشوئرن ايقتيدار و موخاليفت داواسي نين گونئيلي فعاللارين آراسيندا ياييلماسي.

بيراينجي سورون:

هر نقدر ده قوزئيده بعضيلر سووئتلرين داغيلماسيندا آذربايجان و باشقا ميلتلرين بير پايي اولدوغونو اينانيرلارسا بئله، گنل آنلاييش اونون بكلنمه يه ن (گؤزلنمه ين) بير اولاي اولدوغو قناعتيندئيدير و ارمني سالديريسينا اوغرايان آذربايجان-ليلار آراسيندا بو آنلاييش داها اويقون گؤرونموشدور. آنجاخ بئله بير بكلنمه يه ن چؤكوشو گونئيلي ضياليلارين ايچينده بئله بير آنلاييشه يول آچدي، سان كي ايران-دا ياخين زامانلاردا ال الين اوستونه قوياراق پارچالاناجاق و بيز آذربايجان-ليلارا ايستيقلال وئريلجكدير! بو اوزدن آذربايجان فعاللاري ايران-ا آرخاسيني چئويريب و ميللي موجاديله ني باكي-دا، آنكارا-دا، ياخود اروپا-دا سوردورمك ايستيرلر، و بئلجه آذربايجان ميلتيني عصرين ان ييرتيجي و قودوز دؤولتينن، يعني ايسلام فاشيست جومهورييتينن باشباشا بوراخيب و قدريني اونون يالانجي و باشاريسيز اوپوزيسييونينن پايلاشديريبلار.

بو يالنيش دوشونجه نين سونوجو اولاراق سان كي ايستيقلالي ياخود فئدئراليزمي الده ائتمك، دئموكراتيك موجاديله سي نين گئديشاتيندان آسيلي دئييل، بلكه بير سئچنك اولاراق اورتايا جيخماخدادير.

بئله بير دوشونجه، ميثال اوچون ايستيقلالي سئچمك، اونو هر هانسي بير موجاديله وئرمه دن الده ائتمك آنلاييشيندان قايناقلانير. بونون آيدين نمونه سي اولاراق ايستيقلالچي دوستلاريميزي آد چكمئك اولور كي هئچ بير تاكتيك گؤسترمه دن، دواملي اؤز استراتئژيك شوعاعريني تبليغ ائديللر.

بو يولدا ۳۰ ميلليون گونئي آذربايجان-ين گله جگي ۸ ميليون قوزئيلي نين قدرينه باغلاييرلار. بونونلا دا قالماييب آذربايجان هؤكومتيني گونئيليلرين قييومو اولاراق ايلان ائتميشلر، رئف. (رفرانس) [3] د.ا.ك-ين سيته سينده بياننامه سي.

فئدئراليستلرده بو يالنيشليقدان اؤز پايلاريني آلميشلار. بو دوستلار ۱۰۰ سنه (ايل) مشروطييت تجروبه سيني گؤزاردي ائتمكله فئدئراليزمه بير دوقما اولاراق آسيليبلار و آذربايجان-ين گلجغيني اؤز دوقمالارينا باغلاييبلار. سان كي آذربايجان ميلتي نين ائگئمنليغي سادجه ايرانين ايجينده قورولان بير فئدئراليزمده گرجكلشه بيلر. سان كي مشروطييت آنا ياساسي ايران-دا ايالتي و ولاياتي انجومنلر تمه لينده قورولان بير فئدئراليسمي اؤن قؤرمه ميشدير.

فئدئراليسم و ايستيقلال قونولاري البتته كي اله آلينيب، انينه و بويونا تارتيشماسي گره كير. آنجاخ سياسي سرمايه توپلاماق آماجييله آذربايجان-ين گله جه يي اوزرينه سيياست آپارماق و بو ايسيملرله پارتييا قورماق آذربايجان فعاللارينا ياراشماز. بئله بير سيياست يوروتمك ميلتين بيرليغيني پوزاراق ميللي حركتي بؤلمكدن باشقا سونوچ وئرمز.

ايكي اينجي سورون:

قوزئي آذربايجان-ين تام ايستيقلاليندان اؤنجه، و اؤزلليكله ايران-ين ۱۳۵۷ اينقيلابيندان اؤنجه كي دئويرده، گونئيده آذربايجان-چيلارين هاميسي سولچويديلار. موعاصير تاريخده ميللي دوشونجه ني سوسيال دئموكراتلار ايران-ا گئتيرديلر. ائله كي مشروطيت حركتي سوسيال دئموكراتلارين اولمادان هئچ زامان دوشونولمز. اونلارين موجاديله سي نين سايسينده الده ائديلن مشروطه آناياساسيندا ايالتي و ويلايتي انجومنلرين تمه لينده بير فئدئرال سيستئمين قورولماسيني اؤن گؤرولموشدي. محمد امين رسولزاده ده بو حركتين ايچيندن گلن بيريسيدير كي سونرالار قوزئي آذربايجان-ين قوروجولاريندان بيري اولدو.

آنجاخ روسيه بونيه سينده اولان آذربايجان طبيعي اولاراق اؤز ميللي حركتي فرقلي بير سورجدن گئجمه يه معروض قالدي. ۱۹۰۷-۱۹۰۵-اينجي ايلينده باشوئرن روس اينقيلابي اونون بونيه سينده اولان بوتون ميلتلرين آييلماسينا ندن اولدو. آنجاخ او اينقيلابين يئنيلمه سييله بيرليكده اؤز آزادليق هدفي اوچون باشقا بير يول سئچديلر و سوسياليسم يئرينه داها ياخين بير هدفلر و ايستكلر اؤنه سوردولر. بئلجه موساوات پارتيياسي اورتايا چيخدي كي اونون قوروجولاري نين بير چوخو آذربايجان سوسييال دئموكرات پارتيياسي اولاراق، هيممت پارتيياسيندن آيريلميشديلار.

موساوات پارتيياسي روس ميلتي نين اوستونلوگونه سالديراراق، روسيه ده ياشايان بوتون ميلتلرين موساوي، يعني ائشيت موعاميله گورمه سيندن يانايدي و ميللي ائشيتليگي ساوونوردي. روسيه دؤولتي نين چؤكمه سيندن سونرا محمد امين رسولزاده ده بو دوشونجه نين دوغرولتوسوندا آذربايجان، ائرمني و قورجو ميلتلردن اولوشان زاقافقازييا دؤولتي نين قورماسينا چاليشدي. اصلينده موساوات پاتييانين پروگرامي نين ۸ ايلكه لرينده آذربايجان آدي بير دفعه بئله چكيلمه ميشدير و ساده جه قورجولرين زاقافقازييا دؤولتيندن آيريلماسيندان و بو دؤولتين جوكمه سيندن سونرا، رسولزاده آذربايجان دؤولتين قورماغينا تشببوث گؤسترميشدير.

بونون ترسينه مشروطيت دؤورينده ايران-دا هئچ ميلتين باشقاسينا اوستونلوگو يوخودور. بو اوزدن او حركتدن دوغان آناياسا هر هانسي بير ميلته قارشي اولمادان، ايالتي و ويلايتي مجليسلرين بير فئدئرال هؤكومت قورولماسيني اؤن قؤرموشدي. مشروطه نين پئشيندن گلن شيخ محمد خياباني حركتي آذربايجان-دا بو تمل اوزرينده باشلاندي و بؤيوك اؤندر پيشه وري ده آذربايجان-ين ميللي هؤكومتيني مشروطه نين بو قانونونا دايانارق قورموشدور.

پيشه وري نين سولچو بير اؤندر اولدوغو هر كسه معلومدور. پيشه وري ايران كومونيست پارتيياسي نين قوروجولاريندان بيري اولاراق حقيقت قزئتي نين باش رئدوكتورو ايدي. او اوزدن ۱۹۲۱-اينجي ايلده توتوقلانيپ و ۱۰ ايل رضا شاه-ين قورخونج حبسلرينده قالميشدير. ۱۹۴۱-اينجي ايلده، ۲-اينجي دونيا موهاريبه سي نين سون ايللرينده موتتفيقلرين طرفيندن سورگونه گؤندريلمه سي ايله بيرليكده پيشه وري حبسدن آزاد ائديلدي و در حال سياسي حياتينا گئري دؤندو و آژير قازئتي نين نشرينه باشلادي.

او سيرالاردا توده پاريتيياسي ايله ايشبيرليگي آپارماسينا راغمن هئچ زامان او پارتييا نين تشكيلاتلاريندا اولمادي و تك بير سولچو اولاراق فعاليتينه دوام ائديردي. بونون اساس سببي آشيري سول دوشونجه نين بو تشكيلاتلاردا حاكيم اولماسي ايدي. ائله كي اردشير آوانئسييان كيميلر گئريده قالميش ايران توپلوموندا سوسياليزمي اويقولاماق ايستيرديلر. حالبوكي پيشه وري فئوداليزمه سون قويمادان و كاپيتاليزمي اينكيشاف ائتديرمه دن سوسياليزم ايران-دا سؤز قونوسو اولاماز. بو اوزدن سوسياليستلرين قؤروي اؤلكه نين سورونلاريني چؤزمك و اونلارا چؤزوم قطعيرمكدن باشقا بير شئي دييردير.

بو دوشونجه نين دوغرولتوسوندا ۱۹۴۳-اونجو ايلينده پيشه وري توده پارتييا نين آذربايجان نماينده سي اولاراق ايران مجليسي نين ۱۴-اونجو دؤورينون سئچگيلرينده ايشتيراك ائتدي. آنجاخ يوكسك سايي ايله سئچيلديگينه راغمن پيشه وري نين اعتيبارنامه سي ردد ائديلدي و توده پارتيياسي نين آشيري عنصورلريده بو ايشده اولدوقجا اوراشديلار.

ايرتيجاع نين بو سون داملاسي پيشه وري نين قرار بارداغيني دولدوروب داشيردي و او آذربايجان-دا وار اولان اكينچيلرين حركتينه قاتيلدي و اونون رهبرليگينده اؤز سوسيياليست دوشونجه سيني اويقوليياراق بير ايلين ايچينده ائله بير نايليتلر الده ائتدي كي، ايران-دا ۱۰۰ ايلين ايچينده گؤرونمه ميشدير. پيشه وري اؤز مودريك اؤندرليگينن يولونو چاشميش سولو ايران-دا يولا گئتيردي.

توده پارتيياسي نين ۱-اينجي كونقره سي آوانئسييانين آشيري دوشونجه سي نين ائتگيسي آلتيندا پيشه وري-ني پارتييادان آتيلميشدي. آنجاخ اونون آذربايجان-دا باشاريلي حركتيندن سونرا توده پارتييانين آذربايجان قولو چؤزولمه يه باشلادي و آذربايجان ميللي حركتينه قاريشدي. بئله ليكله بو حركته قارشي اولان دوشونجه لر اورتادان قالخدي.

سووئتلرين قيزيل اوردوسونون ايران-ا گيرمه سي ايله بير جور سياسي بالانس ياراندي و پيشه وري بو دورومدان يارارلاناراق آذربايجان ميللي هؤكومتيني قوردو. ۱۹۴۵-اينجي ايلينده قيزيل اوردو، آمريكا-نين بير تهديدي اوزرينه ايران-دان چيخدي، آنجاق ميللي هؤكومت حياتينا دوام ائتيردي و ان اؤنملي نايليتلريني ياشامي نين سون ۸ آيي اولان بو دؤوورده الده ائتميشدي. آذربايجان ميللي هؤكومتي ساده جه ايران-ين مركزي هؤكومتي نين سيلاهلي قوووه لرين سالديرماسي سونوجوندا داغيلدي. بو سالديري كي آ.ب.ش (آمريكا بيرلشيك دولتلر) و اينگيلتره (انگلستان-بريتانيا) نين سيلاهلاري و باشقا ماددي و معنوي يارديملاري ايله گرچكلشدي، ايران-ين ساغ قوووه لري نين هامميسي دستك وئرديلر.

بو سالديري نين آرديندان عوضوئرنلر بونون بؤيوك ايثباتي ساييلير، چونكي بو سالديري ميللي هؤكومتي نين نايليلييتلريني هدف آلميشدي كي، هاميسي ساغ قوووه لريني تمثيل ائديرديلر؛ تورپاق رئفورمو، قادين حاقلاري و كوتلوي توركجه تعليماتي و باشقا دئموكراتيك حاقلاري. بئلجه ساغ گؤروشو آذربايجان-ا ۳۰.۰۰۰ اينسانين وحشيجه سينه اؤلدورولمه سي و آنا ديلي نين ديبيندن كسيلمسينه مال اولدو.

پيشه وري-دن سونراكي نسيل هرچند كي، فارس شووونيزمين ان قورخونج باسقيسينا معروض قالدي، آنجاخ هئچ زامان ميللي هؤكومتين آذربايجان ائقه منليغي دوشونجه سيندن وازگئچمه دي. او دؤوورده توركجه نين ياساق اولدوغونا باخميياراق گونئي آذربايجان سولچولار هر فورصتي ديرلنديره رك بو دوشونجه ني ايلري سوردو و اؤز ايده آلي اولان بوتؤو آذربايجان-ي ساووندو. بو اوزدن صمد بهرنگي نين بوغلاريني ساواكدا بير سولچو اولاراق دييل، پاره-پاره كيتابيندا گتيرديگي صمد وورغون-ون آشاغيداكي شعري اوچون چكديلر؛

عزيزيم باغدا دارا،
تئللرين باغدا دارا
بولبولو گولدن اؤتور،
چكيبلر باغدا دارا.

بهرنگي-دن سونرا گلن و حتّي شاه-ين رژيمينه قارشي سيلاها ساريلان آذربايجان-لي سولچولاري عئيني دوشونجه ني دوام ائتديرديلر. عليرزا نابدل، بهروز دهقاني و بولوت قاراچورلو كيمي اينقيلابچي يازار و شاعيرلر بوراخديغي اثرلرينده بونلاردان بير اؤرنك ساييليرلار.

آنجاخ بونلارين قارشيسيندا هر زامان ساغ گوجلر و قوووه لر دايانيب و بو دوشونجه و ايده آلين تاپدانماسي قونوسوندا اللريندن گلن هئچ بير شئيي اسيرگه ميه ييپلر. اصلينه گلينجه تاريخ بويو گونئي آذربايجان-دا تك بير ساغ قوووه آذربايجان-ين ائهه منليگيني ساوونماييپ و اونا ساهاب چيخماييبدير. بو دوشونجه ني ساوونانلار و اونا صاحيب چيخانلار گونئيده سادجه و سادجه آذربايجان سولچولاري اولوبلار.

چوخ تاسوفلر اولسون كي، بئله بير گونئي آذربايجان-لي سولچولاري كي، اوركلري هر زامان آذربايجان عشقينن دؤيونوردو اؤز نصيبلريني قوزئيلي قارداشلاري نين سول قارشيتي اولان ايفترا و تهقير شئكلينده آلديلار.

بونلارين بير اؤرنئيي جميل حسنلي آديندا بير آمريكا ساتقينيدير كي، يازديغي كيتابلاردا ۴۰-اينجي ايللرده آذربايجان-ين ميللي حركتيني و اوندان دوغان ميللي هؤكومتي بير استالين پلاني اولاراق گؤسترمك ايسته ييب و بونون ايثباتي اولاراق كيمسه اولاشاميين و گؤرمه يه ن كومونيست آرشيولريني رفرانس اولاراق گؤستريبدير.

بو عاليجناب كي، عؤمور بويو سووئتلرين سوفره سينده بسله نيب و يابانجيلارين سوفره سينه چوخ آليشميش بيريسيدير، سووئتلرين چؤكوشوندن سونرا آمريكا-ليلارا اوز گتيرميش و اونلارين جينايتلريني ميللي هؤكومتي نين داغيتيلماسيندا اؤرت-باس ائتمه يه چاليشيبدير.

بو يولدا پيشه وري-ني بير اويونجاق گؤسترمكدن چكينمييرك آذربايجان-ين اويانيش نيته ليغيني داشيين او بؤيوك حركتي، سووئتلئرين توسعه طلبليغي آدلانديريب و بونو فارس شؤوؤنيستلره بؤيوك بير ملزمه اولاراق سونموشدور. نئجه كي اونون يازيلاريني ايران-دا بابك اميرخسروي كيمين تانينميش فارس شؤوؤنيستلرين طرفيندن ترجومه و چاپ اولوب و بؤيوك بير مدرك اولاراق بي.بي.سي سيته سينده بئله تبليغه قويولموشدور.

البته جميل حسنلي بونلادا قالماميش، آمريكا-نين شاه-ين واسيطه سييله بو حركتي داغيديب محو ائتمه سيني استالين-ين توسعه طلبليغينا بير تئپكي اولاراق ديرلنديريب و بؤيلجه آمريكا نين اوزونو آغا چيخارتماغا چاليشيبدير. جميل حسنلي بو قونويو گونئي آذربايجان كيتابي نين اينگليسجه اؤزتينده اوتانمادان آچيقلاييب. آتالاريميز ياخشي دئميشلر كي، آليشميش قودورموشدان بتردير.

اوچونجو سورون:

سووئتلرين چؤكوشييله بيرليكده اسكي دوشونجه لر آذربايجان-ين سياسي آلانيندا خورتلاق كيمين اورتايا چيخميشلار. اونلارين اؤنوده گلن يئني موساوات پارتيياسيدير كي، اسكي موساوات پارتيياسي نين بير كمئدي صورتي اولاراق اورتايا چيخدي، بير تراژيك قهرمان اولاراق دئييل، بير دلقك كيمي. آغر موساوات پارتيياسي ۱۹۱۰-لار دا روسيه ده ياشايان باشقا ميلتلرين روس ميلتينن موساوي (يعني ائشيت) موعاميله گؤرمك ايستيردي، بوگونكي موستقيل آذربايجان-دا بئله بير ايستك و بير آنلام داشيماديغي هركسه بلليدير.

آنجاخ بو دا بير گرچكدير كي، يئني موساوات پارتيياسي بو آدي بير سياسي سرمايه اولاراق قوللانير. يئني موساوات پارتيياسي و اونون كيمي موخاليفت پارتييالار كي، ايقتيداري الده ائتمك اوچون قاراباغ ميللي موجاديله سيني بير سياسي آراچ كيمين قوللانماقدان چكينمه ديلر، البتته كي، گونئي آذربايجان-ليلاري دا بو مقصدله قوللانماق ايستيرلر.

بو موخاليف پارتييالر كي، اؤزلري نين كيفايتسيزليكلريندن نتيجه سينده حيدر الييئو-ي ايش باشينا گتيرديلر، حالا بوش سؤزلر اوزرينده ايصرار ائدرك بئله گؤسترمك ايستيرلئر سان كي، قاراباغ-ين آزادليغي گونئيدن گئچير.

بئلئجه بير ياندان بو ميللي مسئله قونوسوندا هؤكومتينن ايشبيرليگي آپارماق يئرينه اونا انگل تؤره ديب اونا مئيدان اوخورلار، باشقا طرفدن اؤز سوروملوقلاريني باشقلاري نين اوموزلارينا، گونئيليلره يعني، آتماق ايستيرلر.

اينديكي زاماندا كي، گونئيليلئرين اللري ايسلام هؤكومتين فارس شؤوؤنيست كلفچه سينده دير ائله كي، اؤز ايلكر حاقلاريندان، يعني آنا ديليني اويرنمكدن محرومدور، اونون اؤنونه بئله بير گؤرو قويماق، گونئيليلري قوزئي آذربايجان جومهورييتينن قارشي قارشييه گئتيرمكدن باشقا بير آنلامي اولاماز. بئلئجه گؤرونور كي، بعضي گونئيليلر هر ايشي بوراخيب و قوزئيده گئچئن ايشلرله مشقولدولار؛ اؤز ايمكانلاري، سيته يا توي اولسون، موخاليفتين ايختيياريندا قويارق قوزئي آذربايجان هؤكومتي نين غيري دئموكراتيك حركتلرينه قارشي اونلارين دانيشانلارينا بدل اولوبلار.

گونئي آذربايجان-ليلار بو يالنيش آنلاشمادان نتيجه سينده بير جور هؤويت غيبينه اوراميشلار، ائله كي، هر يئرده و هر زامان تك آذربايجان آدي نين آلتيندا چاليشمالارين سوردورموشلر، بو اوزدن گونئي آذربايجان دونيا طرفيندن تانينماقدان محروم قالميش و هر زامان آذربايجان آدي گلنده قوزئي آذربايجان-ين ۸ ميليون نوفوسونو نظره توتولوب و ۳۰ ميليون گونئيلي تام اولاراق گؤزاردي ائديلميشدير. آنجاخ سون ايللرده گونئيلي ضياليلار بو يالنيشليغي آنلاييب و بو شوبهه ني اورتادا قالديرماق اوچون گونئي تشكيلاتلاريني ياراتمات اوجون هيممت گؤسترميشلر كي، گونئي آذربايجان تي.وي-يسي اونلارين بؤيوك بير نومونه سي ساييلير.

سون سؤز

ميللي دوشونجه قوزئي و گونئي آذربايجان-دا فرقلي پروسسئس و سورجلردن گئچميشدير. قوزئي حركتي روسيه بونيه سينده ۷-۱۹۰۵ اينقيلابينن باشلانير. حالبوكي گونئيده ميللي دوشونجه ايران-ين مشروطه اينقيلابينن اورتايا چيخيپدير. مشروطه آنا ياساسي بير فئدئرال سيستئمين تمه لينده آذربايجان-ين اؤز ميللي ائقه منليغيني ايمكان ياراتماقا چاليشميشدير. سونراكي گئديشاتلار بونا قارشي چيخينجا ميللي حركت آذربايجان-دا بو تمه لي هدف سچه رك باشوئرميشدير؛ شيخ محمد خياباني و بؤيوك پيشوري حركتي دا بونون اؤرنكلري ساييلير.

قوزئي آذربايجان سونوندا اؤز ايستيقلاليني الده ائتدي، آنجاخ گونئي هله ده فارس شووونيست هؤكومتلري باسقيسي نين آلتيندا چابالايير. قوزئي تام ايستيقلالييتيني روسيه دن ايچ ديناميزلره باغلي اولاراق بؤيوك بير سورج ايچينده الده ائتميشدير. بو يولدا ديشاريدان ائتگينليكلر و تاثيرلر بير او قدر باشاريلي اولاماميشلار.

انور پاشا-نين گوجئييله قورولان آذربايجان خالق جومهورييتي اونون دسته ييندن محروم قالدي و برئست ليتووسك موقاويله سيندن سونرا عثمانلي اوردوسو آذربايجان-ي ترك ائتدي. سونرا آ.ب.ش و باشقا اروپا دؤولتلري ده دئستك وئرميينجه بو يئني قورولموش هؤكومت يئريني سووئت آذربايجان-ا وئردي.

ديشاريدان گلن ائتگينليكلره باخارساق، گونئيده ده وضعيت بوندان باشقا دئييردي. موعاصير تاريخده گونئي آذربايجان-دا باشقالديران ميللي حركتلره كيمسه ساهاب چيخماميشدير. تام ترسينه بو حركتلر هر زامان دونيا چاپيندا ياپيلان آنلاشمالارا قوربان گئتميشدير. بؤيوك اؤندر پيشه وري-دن بيزه قالان تك بير تجروبه بئله اولسايدي بودور كي، گونئي آذربايجان-ين ميللي حركتي موستقيل وضعييتده و ايران-ين ايچ ديناميزمينه داياناراق ياپيلماسي گره كي ر.

نتيجه اعتيباري ايله، گونئي آذربايجان-ين ميللي حركتي ديشاريدان زياده، اؤز موتتفيقلريني ايران-ين ايچينده آراماليدير. بونلارين باشيندا گلن ايران-دا باشقا ميلتلردي كي آذربايجان ميلتي كيمي فارس شووونيزمينه معروض قالميشلارديلار. بو ميلتلردن باشقا گونئي - ميللي حركتي فارس شووونيزمينه قارشي وئرديگي موجاديله ده بوتون دئموكرات فرد ياخود قروپلاري اؤز ايستكلري دوغرولتوسوندان سفربر ائلمه ليدير.

بو يولدا سرتاسري تشكيلاتلاري دوشمن دئييل بلكه بير پارا رقيب گؤرمه سي گركير و اونلاري بليرلي بير تاكتيكلرله بو موجاديله ده طرفسيز حاله گئتيرمه ليدير. ان اؤنملي بو كي، گونئي آذربايجان-ين ميللي حركتي هيچ زامان اونون اساس دوشمني اولان فارس شووونيزمين و اونو بوگون تمثيل ائدن ايسلام جومهورييتيني اونوتماماليدير.

بئله بير وضعئييتده، گونئي آذربايجان-ين ميللي حركتين بو موجاديله سينده تك قايناغي ايران-دا ياشايان ۳۰ ميلليون آذربايجان-ليدير كي، بو موجاديله نين تمه لي ساييليرلار و اونلار اولمادان هر هانسي بير هركه دوشونولمز. بئلئجه اونلارين بيرلشديگي حالده ايران-دا ياپامييه جكلري بير ايش يوخدور.

بو اوزدن آذربايجان-ليلارين بيرليك و ايتتافاقي بو ميللي موجاديله ده ان بؤيوك اؤنم داشير و گونئي آذربايجان-ين فعالاري بو ايتتيفاقي پوزماغا قالخان هئچ بير شئيه ايجازه وئرممه ليدير؛ گونئي آذربايجان-ين گله جگي اوزرينده تشكيلات قوروپ سيياست آپارماق، گونئي آذربايجان-ين ميللي حركتيني بليرلي بير سول و يا ساغ قوووه و قوروپلارا منسوب ائتمك، ياخود گركسيز ضديتلري آذربايجان-ليلارين ايچينه داشيماق، گونئي آذربايجان-ين ميللي حركتيني ايچيندن چوروتمك و ييپراتماقدان باشقا بير نتيجه وئرمه ييب و ورمييه جكدير.

لندن ۲۰۰۶

——————————————————————————–

 

نوشته شده در یکشنبه 10 مهر 1390ساعت 06:27 توسط biz turkuz| 0باخیش



قالب جدید وبلاگ پیچك دات نت




جاوا اسكریپت

تعداد بازدیدکنندگان :
تعداد افراد آنلاین :
مرکز آموزش ایرانیان
آزربایجان جانیم سنه قوربان اولسون خوش گؤردوک سیزی! کد پیغام خوش آمدگویی کد لرزش هنگام راست کلیک