ANA DİLİM HANI?
biz turkuz
تبريز دونيادا آز-آز شهرلردندير كي، بوتون ياد كولتورلره قارشي گوجلو
موقاويمت گوجونه ماليكدير پئيغمبرين پولون اوزرينده كي حديسي قيرغين سالا بيلر بايرام آخشامي تبريزه چاتديم. دوزونو دئييم كي، شهرده بايرام
احوال-روحيييه سيندن اثر-علامت يوخ ايدي. نووروزون 13 گون كئچيريلديگي ايراندا
هامي تزه پالتار آلير. بايرام گونلرينده شهرلرده كي كيشيلرين اكثريتيني تزه
كوستيوملاردا گؤرمك اولار. قالستوك ايسه هئچ كيم تاخمير. قالستوك غئيري-رسمي
قاداغان اولونموش گئييمدير. سببي ايسه بو گئييم نؤوونون شاه دؤورونه آيد حساب
ائديلمه سيدير. بيزده ده قالستوكو قاداغان ائتسيديلر، سئوينرديم. شخصن منيم ده بو
گئييم نؤووندن زهلم گئدير. نه ايس… بايرامدا گنجلر ياشليلارا قوناق گئديرلر.
قوناقليقلار ايسه عادتن 15-20 دقيقه دن چوخ چكمير. بير ستكان چاي، مئيوه،
حال-احوال، خوداهافيز. بو دا اولدو بايرام گؤروشو. بوندان باشقا ” موسافيرت ” ه -
اوزاق سهايته چيخانلار دا وار. تبريزليلر ايسفاهانا، ايسفاهانليلار رشته، رشتليلر
بندر آبباسا اوز توتورلار. هره عاييلهسيني باجارديقجا اوزاق شهرلره آپارير. بايرام
گونلرينده قوناق گئتديگين ائوده كي اوشاقلارا تزه خيردا پوللار وئرمه عادتي ده
وار. حتّي هؤكومت ده ايشيني-گوجونو آتيب بو ايشله مشغول اولورموش. بايرام
گونلرينده تزه خيردا پوللار بوراخيلير. پول دئميشكن، منيم سفريم عرفه سينده ايران
دؤوريييه يه يئني پول واحيدي - 5000 تومنليك (50 مين ريال - تخمينن 5 آزن)
بوراخدي. پولون اوستونده اوزرينده آتوم ايشاره سي اولان ايران خريته سي ايله برابر
ايسلام پئيغمبري مهممه ده(س.ه.س) آيد ائتديكلري بير حديس ده عكسيني تاپيب. تخمينن
بو شكيلد: ” ائلم اگر سورييا اولدوزوندا دا اولسا، فارسلار اونو تاپاجاقلار ” .
وسسالام. غئيري-فارس ميلتلره ده ائله بو لازيم دئييلمي؟ بو اسكيناسلار تبريزه گلن
گون بانكوماتلاردان چيخاريلدي و نئچه دنه سي نوماييشكارانه صورتده يانديريلدي.
اهالييه او پولدان ايستيفاده ائتمه مك باره ده چاغيريش مئساژلاري ايله دولو سمس
ياغيشلاري گلدي. تبريزليلر حتّي بو حديسه جاواب اولاراق شئير ده قوشوبلار: فارسي گؤرون كي، دئييلنلره گؤره، فارسلارا اؤنم وئرن حديسين پولون اوزرينه وورولماسي
كوردلري ده قيجيقلانديريب. فيكريمجه، عاغلي باشيندا اولان حاكيميت بئله ايش گؤرمز.
بئله چيخير كي، ايران حاكيميتينده كي بعضي قوووه لر خالقلاري بير-بيرلري نين
اوزرينه قالديرماقدا ماراقليديرلار. بايرامدا آوتوقزالار چوخالير قاييداق بايراما. بايرام گونلرينده ماگيسترال يوللارين قيراغينا موعين
مسافه لرله تجيلي يارديم ماشينلاري قويورلار كي، بدبخت تسادوفلرين فسادلاري تئز
آرادان قالديريلسين. بورادا بايرام گونلرينده آوتوقزالاردا هلاك اولانلارين سايي
اونمينلرله اؤلچولور. دونوز ايران رهبريني چاشدير(ما)دي ايراندا بير عادت ده وار: ايلي كيمينسه شرفينه ائلان ائتمك. مثلن، كئچن
ايل ” مهممد پئيغمبر ” ايلي ايدي. بو ايل ايسه هامي صبيرسيزليكله آدقويما
مراسيميني گؤزله ييردي. شرق تقويمينه گؤره، بو ايل هارام بويرولموش بير هئيوانين -
دونوزون آدي ايله باغلي ايدي. رهبر ده آز بيلميرميش، ايلين آديني ” ميللي وحدت ”
قويدو. آما يوخاريدا حاقيندا دانيشديغيم 5000 تومنليكله بو آد هئچ اويغون گلميردي…
نه ايسه، اؤزلري بيلر. تبريزده حاكيمي-موطلق پوئزييادير گونئي آذربايجاندا ان چوخ ميلتچي ده ائله تبريزده دير. ائشيتديگيمه گؤره،
اونلار هردنبير حتّي ايستخرلرده - هوووز، ساونا و س. ايستيراحت نؤولري اولان
مكانلاردا دا گؤروشوب صؤحبت ائديرلر، شئير اوخويورلار. من ميلتچيلرله گؤروشمه سه م
ده (چونكي باكيدا اونلار دولودور) بيليرديم كي، بورادا ميلتچيليك هله پوئزييا
سويييه سينده دير. ايراندا آذربايجان ديلينه دؤولت ستاتوسو وئريلمه سيني
آرزولايانلار وار، بو باره ده شئير ده يازيرلار، آما عملي ايش گؤرن يوخدور. اگر
آذربايجان ديلينه دؤولت ستاتوسو وئريلسه، بو ديلين قرامماتيك عصاسيني اؤيرنمك
اوچون درس وسايتي لازيم اولاجاق. وسايتسه يوخدور. آما شئير كيتابلاري دولودور.
مثلن، بو ياخينلاردا گيزلي متبه لردن بيري نسيمي نين تورك (ازربايجان) ديلينده
ديوانيني چاپ ائديب. نه دئييريك كي، شئير ده لازيمدير، آما شئيردن اول چاپ
اولونمالي كيتابلار دا آز دئييل. ارك قالاسيني گؤرونمز ائدن مسجيد نيفرت اوبيئكتيدير ايندي ايسه گلين تربييت كوچه سييله اوزواشاغي دوشك و خومئيني پروسپئكتي
ايله ارك قالاسينا ياخينلاشاق… بس قالا هاني؟ اونون يئرينده بؤيوك بير مسجيد وار.
آيدين اولدو… يئني تيكيلن آزمان بير مسجيد ” ارك ” اي دئمك اولار كي، گؤرونمز
ائديب. تخمينن 3 طرفدن باخاندا ارك گؤرونمز اولور، يالنيز دؤردونجو طرفدن باخديقدا
بو مشهور قالا - تبريزين سيموولو گؤرونور. تبريزليلر ايسه بو مسجيدين داغيديلاجاغي
گونو گؤزله ييرلر. من بونو بير، يا اوچ تبريزليدن ائشيتمه ديم… تبريزين اوچ
ميليونو آشميش اهاليسي نين اكثريتي نه زامان بورادان كئچيرسه، يئني تيكيلن مسجيده
نيفرت دولو گؤزلرله باخيرلار. ارك قالاسي حاقيندا قيسا اينفورماسييا دا وئريم: بو
آبيده 13-جي اسرده هولاكولر (ئلخانيلر) زامانيندا وضعير اليشاه طرفيندن تيكديريليب.
همين دؤورده تبريزين پايتاخت اولدوغو دؤولتين قوشونلاري ميسيرده مملوكلرله،
آنادولودا سلجوقلار و بيزانسلا موحاريبه لر آپاريردي… خاقاني نين اجايب هئيكه لي ” ارك ” دن 1-2 اسر گنج اولان ديگر آبيده - گؤي مسجيد. بو مسجيدي، آديني
تاريخ كيتابلاريندان ازبرله ديگيميز قاراقويونلو جاهانشاه تيكديريب. مسجيدين
اطرافيندا مدرسه و كاروانسارا دا اولوب. موختليف تبيي و غئيري-تبيي فلاكتلردن
سونرا مسجيدين و يانينداكي آبيده لرين ياريسي اوچوب-تؤكولوب. سونرالار ياواش-ياواش
برپا اولونان بو مسجيدين ياخينليغيندا بؤيوك بير اراضيني قازيلميش گؤردوم. سن
دئمه، بوراني اونيللردير كي، قازيرلار و يئرين آلتيندان موختليف آرخئولوژي
اشيالار، سكئلئتلر و باهالي صنعت اثرلري اوزه چيخير. بو اشيالارين اكثريتي
موزهلرده ساخلانيلير. گؤي مسجيدين ديگر طرفينده ايسه پارك سالينيب، پاركين
اورتاسيندا ايسه آذربايجان شاعيري ه.خاقاني نين هئيكه لي قويولوب. هئيكه لين باشي
بدني ايله پروپورسيونال برابرليكده اولماديغي اوچون اونا ديقتله باخديقدا گولمه لي
گؤرونور… گل كي، هئچ كيم دئيه بيلمز، بلكه خاقاني اؤزو ده ائله بو جور ايميش؟ آما
مني ان چوخ تعجوبلنديرن پاركين كنارينا آتيلميش قبير داشلاريندان بيري اولدو.
يورولدوغومدان همين داشلارين اوستونده اوتوردوم، سونرا ” عجبا، بو بدبخت كيمميش ”
دئيه اؤزومه و دوستلاريما سوال وئرديم. اوخودولار… سن دئمه، بو ” بدبخت ” ، اورتا
اسرلرين مشهور رسسامي، دونياجا اونلو كمالددين بئهزادميش… آنا ديلينده كيتاب تاپماق چوخ چتيندير تبريزده كي كيتاب دوكانلاريندا آذربايجان ديلينده كيتاب تاپماق چوخ
چتيندير. گرك آنا ديلينده كيتاب چاپ اولونسون كي، تاپاسان. شهرين باش مئيداني نين
- ” ساعات قاباغي ” نين ياخينليغيندا، همچي نين ” ارك ” اين اطرافيندا يئرده ساتيلان
كيتابلارين آراسيندا آنا ديلينده بير نئچه كيتاب گؤردوم. بورادا حتّي م.پيشوري نين
ده اثرلرينه راست گلمك مومكوندور. ائله من ده دوستوم، مهممدله اورالاردا گزيشركن
نسيمي نين تورك ديلينده ” ديوان ” اينا راست گلديك. كيتابي آلديق، اوزرينده هئچ
بير متبه نين آدي يازيلماميشدي. عجبا، دؤولتمي نسيمي نين كيتابلاري نين چاپينا
ايجازه وئرمير؟ عجب دؤولتدير… مشهور ” تبريز بازاري ” باغلانيب بايرام گونلرينده بازارلار باغلي اولور. بير زامانلار شرقين ايكي ان بؤيوك
بازاريندان بيري اولان ” تبريز بازاري ” ني دا ساكيت گؤردوم. بازارين قارشي
طرفينده هميشه آوتوقزالار اولدوغوندان دؤولت ائسكولاتورلو اوستكئچيد تيكيب.
ياريبوش بازارين ايچريسي ايله بير مودت گزندن سونرا بورانين مركزينده كي بالاجا
مئيدانچايا داخيل اولدوق. مئيدانچانين اطرافينداكي دوكانلارين ايسه دئمك اولار كي،
هاميسي باغلي ايدي. ” بورداكي تاجيرلر خيردا-خوروش ايشلرله مشغول اولمورلار.
اونلارين دوكانلارينا گيرسن گؤررسن كي، پيشتاختانين اوستونه 1-2 دنه اوزوك
قويوبلار، وسسالام. بونلارين آلوئري بين الخالق اولور. اونلار دونياجا اونلو
پرويئكتلرله، مال داشينمالاري ايله مشغولدورلار. يئگانه گؤردوكلري ايش ده بو
تيجاري دؤوريييه لري تئلئفونلا ايداره ائتمكدير ” . بونو منه اوزون ايللردير ”
تبريز بازاري ” ندا ايشله ين بير تانيشيم دانيشدي. قليانخانالاردا سيقارئت چكمك قاداغاندير تبريزده مينه ياخين قليانخانا وار. اونلاردان تخمينن يوزو پروفئسسيونال
شكيلده فاليت گؤسترير. يني كي، همين قليانخانالاردا يالنيز قليان چكمك و چاي ايچمك
اولار. حتّي سيقارئت بئله، قاداغاندير. پروفئسسيونالليغي ايله سئچيلن
قليانخانالارداكي ايشچيلر ايختيصاصلاشيب. اونلار اوچ قروپا بؤلونورلر: ايران پرئزيدئنتلرينه مئيدان اوخويان ميلت وكيلي تبريزين بير ميلت وكيلي وار، آدي اكبر اله مي. خالق آراسيندا چوخ
پوپولياردير. اونون پارلامئنتده كي چيخيشلاري ديلدن-ديله اؤتورولور، آز قالا
فولكلورلاشديريلير. ياخين اينسانلاريني و اؤز بدني نين بير حيصه سيني ايران-ايراق
موحاريبه سينده ايتيرن اله مي بير دفعه رفسنجانييه ده پارلامئنتده ” هاني سه نين
شهيدلرين؟ موحاريبه زاماني هارادايدين؟ ” سواليني وئرمكدن چكينمه ييب. بير دفعه ده
احمدينئژاد بمت-ده چيخيشيندان سونرا ايران تئلئويزيياسينا ” 37 دقيقه ليك چيخيشيم
زاماني زالدا هئچ كيم گؤزونو قيرپمادي ” دئييبميش. اله مي ده پارلامئنتده
پرئزيدئنتين ايفاده لريني ده جاوابسيز قويماييب: ” ياخشي، آخي بيز گؤروردوك كي، سن
گؤزونو قيرپيردين. اؤزون گؤزونو قيرپا-قيرپا نئجه بيلميسن كي، هئچ كيم گؤزونو
قيرپمير؟ بوندان باشقا، سن يوزلرله اينسانين گؤزلرينه عئيني زاماندا نئجه باخا
بيلميسن؟ ” احمدينئژادين ” من زالا داخيل اولاندا هامي چوخ ماراقلا باخيردي ”
فيكريني ايسه اله مي ” سه نين كيميسينه البتته كي، ماراقلا باخارلار ” رئپليكاسي
ايله قارشيلاييب. from: “alpay soyturk” mailto:atilla_452@yahoo.com اينقيلابلار شهري تبريزده
اردبيلده تانيش اولدوغوم گنج تبريز حاقيندا بئله بير سؤز دئدي: ” تبريز ديگر
آذربايجان شهرلري نين آراسيندا ان موستقيلدير. اونون تئهراندان دئمك اولار كي،
قورو آسيليليغي قاليب ” . گؤردوكلريمه عصاسلاناراق، دئيه بيلرم كي، حاقيقته ياخين
فيكيردير. تبريز نينكي ايراندا، عوموميتله، دونيادا آز-آز شهرلردندير كي، بوتون
ياد كولتورلره قارشي گوجلو موقاويمت گوجونه ماليكدير. قديم بير مثل ده وار: ”
تبريز و شكيده يهودي ياشاماز ” . ايراندا باش وئرن اينقيلابلارين اكثريتي ده ائله
تبريزدن باشلاييب.
يئنه فيرتينا ائله ييب،
منزيلي-ائلمه ساري
قصدي-سورييا ائله ييب.
سوردولار: روكئت ايله گئتدي گؤيه،
يا نه ايله؟
سؤيله ديم تورك …
واسيطه ائله ييب.
ايرانين ديگر شهرلري كيمي، تبريزين ده كوچه لريني گؤزلريندن جيديت، غضب ياغان
خومئيني نين و مولاييمليكله كينايه نين بيرلشديگي گؤزلرله باخان تبريز اصيللي
حاضيركي رهبر خامنئيي نين ايري پورترئتلري بزه يير. بايراملا باغلي بير ماراقلي
نوانس دا اوندان عيبارتدير كي، بيزده پرئزيدئنت خالقي ايل تهويل اولماميشدان اول
تبريك ائدير، ايراندا ايسه عكسينه، ايل تهويل اولاندان سونرا. اؤزو ده ساعات 00:00
صؤحبتي يوخدور! مونججيم دئييرسه كي، ايل توتاق كي، ساعات 03:41 دقيقه 31 ثانيه ده
تهويل اولور، رهبرين تبريكيني ده محض او زامان تو-لر ياييملايير. من ده ماراقلا او
تبريكه باخماق اوچون يوخوما هارام قاتديم. رهبر ايران خالقينا خوش گوزران
آرزولادي. اونون چيخيشيندا گول-بولبول سؤزلريني ده ائشيتديم. سونرا دا بير قدر
دوشمنلري سؤيدو، سونرا حده-قورخو گلدي.
1. قليان گتيرن - گؤتورن (اپاران)؛
2. ” باش ” (قليانين باش طرفينده اوستونه كؤمور، ايچينه تنبه كي قويولموش بير نسن)
گتيرن - گؤتورن؛
3. چاي گتيرن - گؤتورن؛
نابلدليك ائديب، چاي ايشينه باخان خيدمتچيدن قليان ايسته سن، جاوابي بئله اولاجاق:
” بيزده قليان اولمور ” .
بوندان باشقا، قليانخانالارين اؤز عادتلري وار. مثلن، كيمينسه كؤموروندن سيقارئت
يانديرماق او آداما، بوش ستكانين اوزرينه نلبه كي قويماق دا قليانخانا صاحيبينه
سؤيوش (ؤزو ده ” بؤيوك يئردن ” ) ساييلير.
من بوتون بونلاري اورمييا سفريمدن اؤنجه ائشيتديم.
قالب جدید وبلاگ پیچك دات نت |